Φωτογραφικό υλικό ΕΔΩ

Έτος τετρακοσιοστό ογδοηκοστό δεύτερο υπό τον οθωμανικό ζυγό. Τότε που όλα τα ‘σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά. Ο Πύργος της Χαλάστρας είναι κόκκινος. Η κόκκινη σημαία ανεμίζει πάνω σ’ αυτόν. Η φιλαρμονική ορχήστρα «ντύνει» το σκηνικό με μια πένθιμη μελωδία, ακολουθούμενη από όλους τους πολιτιστικούς συλλόγους του Δήμου Δέλτα. Πρώτος καβαλάρης ο Μακεδονομάχος Αλέξανδρος Αναγνωστόπουλος (Λέτσους) σύμβολο του μακεδονικού αγώνα και του ρόλου που έπαιξε η περιοχή σ’ αυτόν. Μπροστά το ιππικό με τους Έλληνες στρατιώτες του α’ βαλκανικού πολέμου.

Στη σκηνή ο Θεόδωρος Τζαλαμάνης, γιος της 6χρονης τότε Βιργινίας Τζαλαμάνη, «ερμηνεύει» τη μαρτυρία της μητρός του για την συγκλονιστική υποδοχή του ελληνικού στρατού από τους Κουλακιώτες το 1912.

Η πομπή φτάνει στην πλατεία. Η ιαχή «Ήρθι του ιλλινικό!» σκίζει τον αέρα. Ο Αλέξανδρος Αναγνωστόπουλος με την ελληνική σημαία στο χέρι, κατεβαίνει από το άλογο και με βήμα ταχύ ανεβαίνει στον Πύργο. Κατεβάζει την τουρκική σημαία και ανεβάζει την ελληνική, καταχειροκροτούμενος από το χορό που αποτελείται από 35 ζευγάρια χορευτών, ντυμένων με τις παραδοσιακές φορεσιές της Κουλιακιάς, και το κοινό που έχει κατακλύσει την πλατεία. Ο Πύργος έχει πια χρώμα λευκό, το χρώμα της ελευθερίας.

Ήταν ίσως η πιο συγκινητική στιγμή το βράδυ του Σαββάτου στη Χαλάστρα, καθώς εξελισσόταν το δρώμενο «Ήρθι του ιλλινικό», στο πλαίσιο των εορτασμών για την 106^η επέτειο της απελευθέρωσης της Χαλάστρας, που ολοκληρώνονται σήμερα στις 10.30 το βράδυ, με διαδοχικές προβολές του ντοκιμαντέρ «Αξιός ποταμός 1912: οι γέφυρες που απελευθέρωσαν τη Θεσσαλονίκη» (πρώτη προβολή στις 18.30, στη Δημοτική Βιβλιοθήκη «Δημήτριος Κ. Χαντές»).

«Η ιαχή ενθουσιασμού ‘‘Ήρθι του ιλλινικό’’ αποτυπώνει γλώσσα και φρόνημα ελληνικό, που δεν χάθηκαν ποτέ, παρά τα 482 χρόνια οθωμανικού ζυγού. Αγγίζουμε και τιμούμε αυτό το ακλόνητο νήμα που το 1912 έκανε τους κατοίκους των πάντα ‘‘αμιγώς ελληνικών χωριών’’ μας, να υποδεχθούν τους Έλληνες στρατιώτες με ένα τρόπο συγκλονιστικό, με ένα μεγάλο αυθόρμητο ολονύκτιο πανηγύρι που έστησαν οι Κουλακιώτες. Αυτό το ακλόνητο νήμα της συνέχειας του ελληνισμού που έγινε η αιτία ώστε τις επόμενες ώρες οι κάτοικοι όλοι μαζί, με χέρια, νου και καρδιές ενωμένες να δώσουν το τελευταίο κουράγιο στους στρατιώτες μας για να λευτερώσουν τη Συμβασιλεύουσα Θεσσαλονίκη» τόνισε στον χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Ευθύμιος Φωτόπουλος.

«Αυτός ο τόπος που λέγεται Μακεδονία, είναι Ελλάδα. Ήταν, είναι και θα είναι Ελλάδα. Όσες ‘‘συμφωνίες’’ κι αν γίνουν για το αντίθετο, η Ιστορία πάντα θα μας δικαιώνει» κατέληξε, ευχαριστώντας τους εθελοντές, τους πολιτιστικούς συλλόγους, τα μέλη της οργανωτικής επιτροπής αλλά και όσους όσους συμμετείχαν στην εκδήλωση.

Στο χαιρετισμό του ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, μεταξύ άλλων, συνεχάρη τη Δημοτική Αρχή για την ανάδειξη της απελευθέρωσης της Χαλάστρας που «ήταν κομβική για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και όλης της Μακεδονίας».

Στο δρώμενο συμμετείχαν το Χορευτικό Χαλάστρας ΚΠΟΔΔ, ο Σύλλογος Δράσεων και Πολιτισμού «Η Χαλάστρα», ο Σύλλογος Γυναικών Χαλάστρας, το Σύστημα Προσκόπων Χαλάστρας, η Φιλαρμονική Ορχήστρα Χαλάστρας – Ανατολικού, η Χορωδία του Συλλόγου Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών Χαλάστρας, η Χορωδία «A Capella» και η Παιδική χορωδία Ι.Ν Αγίων Αθανασίου & Ιωάννου των Κουλακιωτών, η Χορωδία «Οι Κουλακιώτες».

Στο τέλος του δρωμένου, χόρεψαν παραδοσιακούς χορούς της Ανατ. Ρωμυλίας, της Δυτικής Θράκης, της Μακεδονίας, του Πόντου και της Κωνσταντινούπολης ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ανατολικού «Η Βαλμάδα», το Χορευτικό ΚΠΟΔΔ Νέων Μαλγάρων, ο Λαογραφικός Σύλλογος Σίνδου «Ο Ρόδακας», ο Πολιτιστικός και Μορφωτικός Σύλλογος Καλοχωρίου, ο Λαογραφικός Σύλλογος Καλοχωριτών «Η Κασκάρκα», ο Σύλλογος Ποντίων Διαβατών «Αλέξανδρος Υψηλάντης», το Χορευτικό Ιωνίας ΚΠΟΔΔ και ο Σύλλογος Μικρασιατών Ιωνίας «Ηρόδοτος».

Τους εορτασμούς των Ελευθερίων τίμησαν με την παρουσία τους, μεταξύ άλλων, Εκπρόσωπος του Γ’ Σώματος Στρατού, οι Βουλευτές Σ. Αναστασιάδης, Θ. Καράογλου, Γ. Αρβανιτίδης, Γ. Λαζαρίδης, Δ. Μάρδας, ο π. Υπουργός Δ. Βαρτζόπουλος, οι Αντιπεριφερειάρχες Κ. Γιουτίκας και Γ. Μπισμπινά, η Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Μ. Δημοπούλου, οι Αντιδήμαρχοι Δ. Καμανάς, Πασχάλης Σάκας, Ευ. Βαμβάκος, ο Πρόεδρος του ΚΠΟΔΔ Δ. Χαλκίδης, η Πρόεδρος της ΔΕΥΑΔΔ Ελ. Μπαλογιάννη, οι Δημοτικοί Σύμβουλοι Γ. Γλώσσης, Σπ. Σταματάκης, Δ. Ζακαλκάς, Δ. Κηπουρός, Γρ. Ζάχος, Κ. Κουκούλη, Δ. Λιακόπουλος, Ν. Πάντη, ο Περιφερειακός Σύμβουλος Φ. Παππάς, ο Δήμαρχος Λαγκαδά Γ. Καραγιάννης, ο Πρόεδρος της Δ.Κ. Χαλάστρας Απ. Κανάκας, ο Πρόεδρος της Δ.Κ. Ανατολικού Σπ. Καρκαμάνης, ο Πρόεδρος της Δ.Κ. Σίνδου Δ. Γκαμανής, η Πρόεδρος της Δ.Κ. Διαβατών Κ. Μιχελή, ο π. Δήμαρχος Χαλάστρας Ν. Κράββας, ο δωρητής Κ. Χαντές, η Πρόεδρος του Συλλόγου Γυναικών Χαλάστρας Μ. Μπαϊμάκη, τα μέλη της Οργανωτικής Επιτροπής Ρ. Μαρκούδη, Αλ. Αναγνωστόπουλος, ο Πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Απογόνων Μακεδονομάχων Μιχάλης Παπανούσης, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Ιστορικών Στρατιωτικών Οχημάτων Γιώργος Ηλιάδης, ο Πρόεδρος της Ένωσης Αρδευτών Ελλάδος Β. Κανάκας καθώς και εκπρόσωποι τοπικών συλλόγων και φορέων.

Στην εκδήλωση συμμετείχαν:

• Το Χορευτικό Χαλάστρας του ΚΠΟΔΔ
• Ο Σύλλογος Δράσεων και Πολιτισμού «Η Χαλάστρα»
• Ο Σύλλογος Γυναικών Χαλάστρας «Η Χαλαίστρη»
• Το Σύστημα Προσκόπων Χαλάστρας
• Η Φιλαρμονική Ορχήστρα Χαλάστρας – Ανατολικού
• Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών Χαλάστρας
• Η Χορωδία «A Capella» και η Παιδική χορωδία Ι.Ν Αγίων Αθανασίου & Ιωάννου των Κουλακιωτών
• Η Χορωδία «Οι Κουλακιώτες»
• Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ανατολικού «Η Βαλμάδα»
• Το Χορευτικό Νέων Μαλγάρων του ΚΠΟΔΔ
• Ο Λαογραφικός Σύλλογος Σίνδου «Ο Ρόδακας»
• Ο Πολιτιστικός και Μορφωτικός Σύλλογος Καλοχωρίου
• Ο Λαογραφικός Σύλλογος Καλοχωριτών «Η Κασκάρκα»
• Ο Σύλλογος Ποντίων Διαβατών «Αλέξανδρος Υψηλάντης»
• Το Χορευτικό Ιωνίας του ΚΠΟΔΔ
• Ο Σύλλογος Μικρασιατών Ιωνίας «Ηρόδοτος»

Επίσης, οι ηθοποιοί: Σταύρος Ματσκάς, Στέλιος Μπάρμπας, Γιώργος Πεχλιβάνης, Θεόδωρος Τζαλαμάνης και Δημήτρης Χαρμάγγελος.

Τα παιδιά: Αθανάσιος Ακριβόπουλος, Μαριλένα Γουγούλα, Ευαγγελία Γούσιου, Βασιλική Θεοχαρίδου, Νάγια Θεοχαρίδου, Βασίλης Καβακλιώτης, Βασιλική Μερτζιάνη, Θεόδωρος Μερτζιάνης, Γρηγόρης Ταντσιόπουλος, Ευάγγελος Τσιάνης, Βασίλης Τούβλης και Χριστίνα Χαρμάγγελου.

Και οι αλογατάρηδες του Μπάμπη και του Χρήστου Ποντίκα.

Η δεύτερη μέρα εορτασμών

Την Κυριακή πραγματοποιήθηκε δοξολογία στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Χαλάστρας χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονος, καθώς και επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο της 22ας Οκτωβρίου 1912.

«Τα τελευταία χρόνια, καθώς επανερχόμαστε διαρκώς στα γεγονότα των ημερών που προηγήθηκαν της Απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης, σκέφτομαι επίμονα ότι αυτοί που σήμερα τιμούμε εδώ μπροστά στο μνημείο, πέθαναν χωρίς δόξες και τιμές. Ταπεινοί και απλοί, με μια, θαρρείς, έμφυτη συναίσθηση καθήκοντος προς μία ‘‘ανύπαρκτη ακόμη πατρίδα’’, όπως λέει εύστοχα ο Γρηγόρης Χαντές, ο Δήμαρχος που έβγαλε από την αφάνεια αυτή την ιστορία πριν από 24 χρόνια. Πρόσφεραν ανιδιοτελώς, έζησαν χωρίς προνόμια και τίτλους. Ακόμη κι αυτό το μνημείο, έπρεπε να περάσουν 104 χρόνια για να τους το αφιερώσουμε εμείς, οι σημερινοί Έλληνες ως ελάχιστη αναγνώριση της συνεισφοράς τους στην Ελλάδα» τόνισε μιλώντας ενώπιον του μνημείου ο Δήμαρχος Ευθύμιος Φωτόπουλος.

Στη συνέχεια ο φιλόλογος Κωνσταντίνος Μπατσιόλας εκφώνησε τον πανηγυρικό της ημέρας. «Κανείς δεν γνωρίζει πως θα είχαν διαμορφωθεί οι εξελίξεις, αν ο ελληνικός στρατός καθυστερούσε να διαβεί τον Αξιό ποταμό και δεν αναγκαζόταν έτσι ο Χασάν Ταχσίν Πασάς να παραδώσει την πόλη στους Ελληνες.  Ο Βουλγαρικός στρατός ήταν κι αυτός σε απόσταση αναπνοής.  Την κρίσιμη αυτή στιγμή, που και η καθυστέρηση μερικών ωρών μπορεί να άλλαζε τις ιστορικές εξελίξεις, οι Κουλακιώτες εμπνεόμενοι από αγνό πατριωτισμό, δεν στάθηκαν απλά στο ύψος των περιστάσεων, όρθωσαν πολύ υψηλότερα το ανάστημά τους κατασκευάζοντας τις γέφυρες που απελευθέρωσαν τη Θεσσαλονίκη», είπε μεταξύ άλλων.

Ακολούθησε παρέλαση σχολείων, πολιτιστικών και αθλητικών συλλόγων της Χαλάστρας με τη συμμετοχή συλλεκτικών οχημάτων του Συλλόγου Ιστορικών Στρατιωτικών Οχημάτων αλλά και δύο ένστολων με ενδυμασίες των στρατιωτών του Α’ Βαλκανικού Πολέμου.

Στη συνέχεια εγκαινιάσθηκε έκθεση έργων ζωγραφικής του Χαλαστρινού ζωγράφου Κώστα Καραμπουκούκη στη Δημοτική Βιβλιοθήκη «Δημήτριος Κ. Χαντές», στον οποίο ο Δήμαρχος Ευθ. Φωτόπουλος επέδωσε τιμητική πλακέτα εκ μέρους του Δημοτικού Συμβουλίου για την προσφορά του στη λαϊκή παράδοσης και την προβολή της τοπικής ιστορίας μέσα από το έργο του.

Σημειώνεται ότι ο φετινός εορτασμός διοργανώνεται από τον Κοινωνικό και Πολιτιστικό Οργανισμό Δήμου Δέλτα και τελεί υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) και της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΕΔ-ΚΜ).